Wierzejewski Jan (1884-1937)
Działacz niepodległościowy, założyciel skautingu w Bydgoszczy (1917), naczelnik Harcerskich Drużyn Wielkopolskich (1919-1920).
Urodził się w dniu 4 grudnia 1884 r. w Poznaniu jako syn Franciszka (1848-1921), bednarza, i Michaliny (1852-1928) z Maciejewskich. Miał brata Wincentego (1889-1972), działacza niepodległościowego i współtwórcę skautingu w Poznaniu, oraz siostrę Marię (1889-1952) - nauczycielkę, działaczkę niepodległościową i społeczną na Kaszubach. W 1911 r. zawarł związek małżeński z Pelagią Palińską (zm. 1944 r.), córką działacza niepodległościowego, pisarza i dziennikarza Piotra Palińskiego, miał synów Edmunda (ur. 1915 r.), Bogdana (ur. 1919 r.) i Zbigniewa (ur. 1924 r.).
Latem 1917 roku „Towarzystwo Terminatorów” z Bydgoszczy zaprosiło skautmistrza z Poznania Jana Wierzejewskiego, który wygłosił pogadankę o Organizacji Skautowej działającej w Galicji od 1911 roku. 8 sierpnia 1917 roku odbyła się pierwsza zbiórka drużyny w salce parafialnej kościoła Świętej Trójcy, którą wspierał ksiądz Jan Filipiak. Jan Wierzejewski, uważany za założyciela skautingu w Bydgoszczy, przedstawił założenia drużyny: „Skaut służy Bogu i Polsce”. Pierwsza wzmianka o drużynie ukazała się w „Dzienniku Bydgoskim”, z dnia 11 listopada 1917 roku. Był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej Zaboru Pruskiego i uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim 1918/19 jako członek wydziału wywiadowczo-wykonawczego.
Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości pracował zawodowo w Poznaniu: w ,,Dzienniku Prawda" (1920-1923), w drukarni ,,Gazety Rzeźnickiej" (Przemysłu Rzeźnickiego) (1923-1927) i w drukarni Spółdzielni Wydawniczej Unii Związków Spółdzielczych na pl. Wolności 18, jako kierownik drukarni (1927-1937) oraz niestrudzenie działał społecznie. Był wybitnym działaczem Polskiego Związku Graficznego, szkolił na kursach zawodowych drukarzy, uczestniczył w październiku 1928 r. jako przedstawiciel polskiej poligrafii w Międzynarodowej Wystawie Prasy w Kolonii.
Do końca swoich dni był czynnym działaczem harcerskim. Brał udział w zjazdach: - 30 marca 1919 r. na zjeździe kierowników męskich i żeńskich drużyn harcerskich z Wielkopolski, - 9 września 1919 roku na kolejnym zjeździe w Mosinie wybrano go naczelnikiem Harcerskich Drużyn Wielkopolskich i funkcję tę pełnił do 22 lutego 1920 r. W 1920 r. przeniósł się wraz z rodziną do Poznania i zamieszkał na Wildzie. W 1933 r. założył w Kórniku Drużynę Harcerską im. Henryka Sienkiewicza. Od 1933 r. był członkiem Wydziału Kół Przyjaciół Harcerstwa w Oddziale Wielkopolskim Związku Harcerstwa Polskiego, a od 1934 r. do 1936 r. kierownikiem referatu byłych harcerzy w tym wydziale. Przez szereg lat pełnił funkcję przewodniczącego Koła Przyjaciół Harcerstwa przy 13-tej Poznańskiej Drużynie Harcerzy im. Hetmana Jana Zamojskiego (poznańskiej ,,Czarnej Trzynastce"), zainicjował i współorganizował w 1939 r. ruch Harcerzy Obywateli w Poznaniu.
Brał czynny udział w Zlocie 25-lecia Harcerstwa Wielkopolskiego w dniu 11 lipca 1937 r. w Międzychodzie. Był pomysłodawcą budowy pomnika poległych harcerzy na Malcie w Poznaniu.
Zmarł 14 października 1937 r., pochowany został w Poznaniu na cmentarzu parafialnym Zmartwychwstańców na Dębcu, ul. Samotna (od 1945 r. niegrzebalnym.) W ostatniej drodze na cmentarzu towarzyszyły mu liczne pokolenia harcerzy. Staraniem Komisji Historycznej Hufca ZHP Poznań Wilda, został postawiony pomnik nagrobny, oznakowany krzyżem harcerskim.
W 1993 r. nieznani sprawcy rozbili ten pomnik - straszne, prawda. Po ekshumacji - prochyJana Wierzejewskiego, zostały złożone do grobu jego żony Pelagii na cmentarzu komunalnym na Miłostowie. Mogiła znajduje się od strony ul. Gnieźnieńskiej, pole 5, rząd 8, grób 9, oznakowana krzyżem harcerskim.
W uznaniu wielkich zasług położonych przy zakładaniu fundamentów pod gmach Harcerstwa Polskiego został odznaczony dwukrotnie odznaką "Za Zasługę" i Odznaką 25-lecia Harcerstwa Wielkopolskiego, był również odznaczony Medalem Niepodległości oraz pośmiertnie Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym i Medalami Honorowymi za zasługi dla harcerstwa bydgoskiego. Działalność niepodległościowa i harcerska Jana Wierzejewskiego w Bydgoszczy została upamiętniona poprzez nazwanie jednej z ulic jego imieniem oraz tablicami pamiątkowymi: w kościele św. Trójcy i na domu, w którym mieszkał przy ul. Chwytowo nr 6, odsłoniętymi i poświęconymi w ramach uroczystości 70-lecia (25 października 1987 r.) oraz 80-lecia (18 października 1997 r.) harcerstwa bydgoskiego. W 1997 r. 121. Bydgoskiej Drużynie Harcerzy ,,Rotury" zostało nadane imię Jana Wierzejewskiego.
|